بررسی سبک شناختی گزیده ای از اشعار مفتون امینی

سبک شناسی، به معنی شناخت ویژگی های یک اثر و مطالعه ی شیوه ای است که نویسنده یا شاعر در متن خود به کار گرفته است و شعر معاصر ایران، که دوره های مختلف، فراز و نشیب ها و شاعران بسیاری را به خود دیده، عرصه ی گسترده-ای است برای تحقیقاتی از این دست، تا شاخصه های شعر معاصر در بررسی و تحلیل دقیق علمی شعر شاعران این دوره، مشخّص گردد. از این رو تحلیل سبک شعر مفتون امینی که شاعری نام آشنا و پرکار در شعر معاصر ایران محسوب می شود از اهمّیّتی بالا برخوردار بود. به همین خاطر، موضوع کار این پژوهش تبیین ویژگی های سبک شعر این شاعر از خلال تحلیل 50 قطعه شعر نو وی قرار گرفت. اشعار انتخاب شده بر مبنای سبک شناسی سیروس شمیسا، در سه سطح زبانی، فکری و ادبی مورد بررسی قرار گرفتند، تا از این طریق به شناخت سبک شاعری مفتون امینی، جایگاه او در ادبیات معاصر، وجوه شباهت یا تمایز اشعار وی از اشعار این دوره و در نهایت سبک شخصی وی دست یابیم. آنچه از این بررسی به دست آمد، نشانگر این بود که وی در کنار استفاده از واژگان کهن، علاقه ی خاصّی به ساختن ترکیبات و واژه های نو دارد، تاجایی که این ویژگی را می توان، از مشخّصه های اصلی سبک وی دانست. از خصائص دیگر سبک او می شود به کاربرد بالای صنایع ادبی تشخیص، سمبل، تکرار واژگان و مصوّتها اشاره کرد. مفتون، زبانی ساده دارد، امّا گاه استفاده از سمبل، شعرش را دچار ابهام می کند. مضامین اشعار وی، بیشتر مسائل سیاسی و اجتماعی است. او به عنوان شاعری که در دو دوره ی پیش و پس از انقلاب شعر سروده و بیشتر مجموعه شعرهایش نیز مربوط به دوره ی پس از انقلاب است، چندان تحت تاثیر فضای انقلاب و جنگ قرار نگرفته و فضای اجتماعی و سیاسی حاکم بر اشعارش بیش از اینکه تحت تاثیر جریان یا حزبی خاص باشد جنبه ای کلّی و انسانی دارد.